Steve Stevaert

Steve Robert Jos Stevaert (Rijkhoven, 12 april 1954 - Hasselt, 2 april 2015) was een Belgisch politicus van de Socialistische Partij Anders (sp.a) en was van 2005 tot 2009 gouverneur van de provincie Limburg.

Opleiding, vorming en personalia

Na zijn studie aan de Hogere Hotelschool werd Stevaert in 1972 cafébaas. In het midden van de jaren 70 startte hij in Hasselt het alternatieve café Roodhuis op. Vervolgens exploiteerde hij een tiental (jongeren)cafés. Als een zaak goed draaide, liet hij ze door anderen uitbaten maar bleef er wel eigenaar van.

Op 28 januari 2006 huwde hij met Marleen Beys, met wie hij reeds dertig jaar samenwoonde.

Op 2 april 2015 raakte bekend dat Stevaert zich moest verantwoorden voor de rechtbank omtrent een verkrachtingszaak. Stevaert bleek later die dag vermist te zijn. Zijn jas en fiets werden aan het Albertkanaal teruggevonden.

Politieke carrière

Gemeenteraadslid en gedeputeerde

Steve Stevaert zou door de Limburgse socialistische voorman Willy Claes binnengeloodst zijn in de lokale en later in de Limburgse politiek. Hij werd gemeenteraadslid in Hasselt en later - op zijn 36ste - gedeputeerde van de provincie Limburg, bevoegd voor onder meer jeugdzaken en milieu-aangelegenheden.

In die functie werd hij - onder meer - voorzitter van het Limburgs intercommunaal elektriciteitsbedrijf Interelectra. Stevaert betrok deskundigen uit onder meer Greenpeace als consulenten bij zijn beleid en bouwde met diverse Limburgse projecten aan een rood-groen imago. Dit werkte meermaals op de zenuwen van de toenmalige - grotere - coalitiepartner CVP in de Limburgse deputatie en stuitte toen nog regelmatig op openlijke weerstand in eigen gelederen. Stevaert werd in die periode ook - samen met andere Limburgse socialisten - genoemd in een schandaal rond de Limburgse Reconversiemaatschappij LRM, de provinciale investeringsmaatschappij van Limburg, die ontstond bij de sluitingen van de Limburgse mijnen. Harde bewijzen tegen hem ontbraken echter en de zaak werd geseponeerd. Volgens de krant Het Belang van Limburg werd onderzoeksrechter Gutschoven onder druk gezet. Een en ander zou kaderen in de tolerantie die ook het Agustaschandaal en de UNIOP-affaire veroorzaakte. Voor de gemeente- en provincieraadsverkiezingen van 1994 nam Stevaert het voortouw voor de vorming van paarse coalities in Limburg. Er kwam een paars-gele Limburgse deputatie (SP-PVV-VU). De CVP verdween voor het eerst sinds mensenheugenis uit de meerderheid van de Limburgse provincieraad.
Burgemeester

Dankzij een verkiezingsoverwinning werd Steve Stevaert in 1995 de eerste socialistische burgemeester van Hasselt. Hij kreeg daarmee in 1997 landelijke bekendheid door het lanceren van gratis openbaar vervoer in Hasselt. Bij zijn aantreden had hij een ruime coalitie gevormd - een afspiegelingscollege, maar zonder het Vlaams Blok - en verhoogde meteen de gemeentebelastingen om de stadskas uit de rode cijfers te halen. Zo kon hij onder meer investeren in beter en ook gratis openbaar stadsvervoer om verkeerscongestie in en rond het stadscentrum tegen te gaan en de aanleg van een derde ringweg rond Hasselt te voorkomen. Dit gratis-beleid werd aanvankelijk door veel verkeersdeskundigen op gemengde gevoelens onthaald en er vielen termen als 'links populisme' in de politieke commentaar. Dit beleid diende later wel als voorbeeld voor gelijkaardige initiatieven in binnen- en buitenland. Zijn bijnaam Steve Stunt heeft hij onder meer hieraan te danken. Zijn handelsmerk is het gezellig socialisme.
Minister

Van 1995 tot 1998 zetelde Stevaert, na een verkiezingsoverwinning, in het Vlaams Parlement. Door het ontslag van Louis Tobback in 1998 verving hij Luc Van den Bossche als viceminister-president van de Vlaamse regering en Vlaams minister van Openbare Werken, Vervoer en Ruimtelijke Ordening (Regering-Van den Brande IV). In die periode werd hij nationaal bekend (en berucht) door de spectaculaire afbraak van een aantal villa's die door hun bouw of verbouwing herhaaldelijk als zware bouwovertreding veroordeeld waren. Hiermee zette Stevaert een streep onder het gedoogbeleid dat in Ruimtelijke Ordeningszaken bestond in Vlaanderen.

Na de verkiezingen van 13 juni 1999 werd hij viceminister-president en Vlaams minister van Mobiliteit, Openbare Werken en Energie in de paars-groen-gele Vlaamse regering-Dewael I, tot 24 maart 2003. Daarna volgde hij Patrick Janssens op als voorzitter van de sp.a, besteedde in die functie veel tijd aan het vervrouwelijken en moderniseren van zijn partij, terwijl hij als rustig parlementslid weer in het Vlaams Parlement zetelde.

Gouverneur

In functie

In juni 2005 volgde hij Hilde Houben-Bertrand (CVP) op als gouverneur van de provincie Limburg. Hij is daarmee de vijftiende Limburgse gouverneur en de eerste van socialistische strekking. Caroline Gennez volgde hem op aan het hoofd van de sp.a als tijdelijke voorzitter, tot aan de voorzittersverkiezing na de zomer. Toen werd Johan Vande Lanotte voorzitter. Naar eigen zeggen kwam het voortijdig terugtreden uit de nationale politiek er omdat hij geen overgangsfiguur voor de Limburgse provincie wilde installeren. In interviews werd ook discreet verwezen naar vermoeidheid en gezondheidsproblemen. In juni 2006 verklaarde Stevaert dat dreigende hartproblemen hem dwongen zich terug te trekken uit de actieve politiek.

In zijn beleidsrede 2007 pleitte Stevaert voor een verregaande samenwerking tussen de beide Limburgen, door hem West- en Oost-Limburg genoemd. In dit verband stelde hij: "Grenzen zijn littekens uit een ver verleden, zij verarmen het denken en remmen ontwikkelingen en vernieuwing af. Onze voorsprong schuilt in een schaalsprong. Laat ons in Limburg die horde nemen. Ook Nederlands Limburg is een sterk merk. Samen zijn we onklopbaar, we moeten ons in Europa profileren als één regio. Zo’n grote, Limburgse regio is een heel uitdagend Europees concept, we kunnen uitgroeien tot een Europese kwaliteitszone van de hoogste klasse." De gouverneur vroeg de betrokken overheden om de administratieve en bureaucratische obstakels uit de weg te ruimen zodat ze de samenwerking tussen burgers, bestuurders en ondernemers niet langer bemoeilijken. Verder bepleitte hij op economisch vlak de uitbouw van de Alberthaven langs het kanaal. Ondernemers spoorde hij aan om resoluut de weg in te slaan van het maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO). Hij blijft echter als gouverneur tegen de geplogenheden in nog politiek actief. Zo schopt hij in februari 2009 de sp.a nog een geweten door haar te verwijten te veel afstand genomen te hebben van de burger. Het kaviaarsocialisme van Gennez tegenover het meer linkse arbeidersgehalte van Erik De Bruyn bereikt hiermee een hoogtepunt. Bij de bekendmaking van de kieslijsten blijkt Caroline Gennez het pleit gewonnen te hebben.

Ontslag

Op verkiezingszondag 7 juni 2009 vlak na het sluiten van de stembureaus werd bekend bij monde van zijn woordvoerder dat Steve Stevaert zijn ontslag indient als gouverneur. Naar verluidt zou hij geen politiek ambt nastreven maar eerder een functie in de sociaal-economische sector gaan opnemen. Zijn ontslag ging effectief in op 19 juni 2009. Eerste arrondissementscommissaris Herman Meers werd aangesteld als waarnemend gouverneur totdat de opvolging geregeld wordt.

Persoonlijke kenmerken en invloed

Stevaert is algemeen bekend om zijn oneliners, zijn haperend en bedachtzaam discours en zijn zangerig Limburgs accent. Hij werd door vele tegenstanders gezien als een handig strateeg. Zo was hij de liberale regeringspartner op fiscaal vlak te vlug af door in 2001 het initiatief te nemen tot het afschaffen van het Vlaamse kijk- en luistergeld en het afschaffen van de zogenaamde pestbelastingen te promoten.

In 2003 behaalde de sp.a, die inmiddels een kartel was aangegaan met het links-liberale Spirit, een verkiezingsoverwinning bij de federale parlementsverkiezingen. Bij de verkiezingen voor het Vlaams parlement in 2004 kon hij dit succes echter niet herhalen. Hij slaagde er ook in de Vlaamse groene partij en coalitiepartner Agalev in ademnood te krijgen met zijn herhaalde aanbod tot nauwe organisatorische samenwerking. Tijdens een groen verkiezingscongres werd hij daarom betiteld als het schijnheilig paterke van Hasselt, een uitspraak die door de congresgangers met veel applaus werd onthaald. Steve Stevaert werd in linkse milieus aanzien als een autoritair ingesteld partijleider. De Antwerpse schrijver Tom Lanoye, in die periode mentor van de Vlaamse groenen, vergeleek Stevaert in dit opzicht met de vroegere socialistische voorman Jos Van Eynde, die naast partijvoorzitter onder andere ook de Antwerpse socialistische krant Volksgazet leidde en in de socialistische familie geen tegenstand of kritiek jegens zijn beleid duldde. Communicatieadviseur Noël Slangen, architect Alfredo De Gregorio en mediaspecialist en directeur van TV-Limburg Ernest Bujok behoren tot zijn intimi.

Steve Stevaert is vrijmetselaar, lid van de werkplaats La Tolérance van de Grootloge van België.

Andere functies

Stevaert was tot 28 november 2008 voorzitter van de bestuursraad van de verzekeringsmaatschappij Ethias. De € 30.000 die aan het voorzittersmandaat vast hingen, schonk hij naar eigen zeggen weg aan een goed doel. Hij moet in 2008 echter afstand nemen van het voorzitterschap op een moment dat Ethias met een berg schulden zit: de totale boekwaarde van verzekeringspoot Ethias Leven was op 1 januari 2009 nog slechts 100 euro waard nadat er meer dan € 1,5 miljard ingepompt werd door de overheid.

In januari 2010 wordt Steve Stevaert gekozen als voorzitter van de raad van bestuur van de Vlaamse netbeheerder Infrax. Hij bekleedde in de jaren 90 die functie in het Limburgse nutsbedrijf Interelectra, één van de zuivere intercommunales die Infrax stichtten in 2006. Op 14 januari 2011 wordt Stevaert bestuursraadslid van Elia, de Belgische hoogspanningsnetbeheerder. Zijn benoeming kan gezien worden als een vertegenwoordiging van de publieke sector in de raad van beheer van Elia.

In het voorjaar van 2010 wordt Stevaert aangezocht als voorzitter van de raad van toezicht van het Dinh Vu Industrial Zone project in de Vietnamese havenstad Hai Phong, een gebied van 1.200 hectare dat ontwikkeld wordt door een internationaal consortium met de beursgenoteerde vennootschappen Ackermans & van Haaren en Groep CFE, investeringsmaatschappij SBI/BMI en de Hasseltse Groep Machiels. Het project begon in 1997 en is uitgegroeid tot het belangrijkste petrochemisch centrum in het noorden van Vietnam. Stevaert moet er onder meer over waken dat de haven geen hypotheek legt op de eilanden in de Ha Long Baai, UNESCO-werelderfgoed.

De goede contacten die Steve Stevaert onderhoudt met het communistische regime op Cuba leiden begin januari 2011 tot plannen voor een popconcert op het eiland. De organisatie zal voor een groot deel voor rekening komen van partijgenoot en Vlaams Parlementslid Chokri Mahassine, tevens organisator van Pukkelpop en Rimpelrock.

In januari 2011 wordt Stevaert benoemd als voorzitter van de culinaire gids GaultMillau Benelux voor een periode van 3 jaar. In april stapt hij om privéredenen op als lid van de raad van bestuur van de Limburgse afdeling van Infrax; hij blijft wel nationaal voorzitter.

Begin december 2011 kondigde Stevaert zijn terugtrekking aan uit het publieke leven. Hij nam ook ontslag uit al zijn openbare mandaten, zoals bij Elia en Infrax.

In juli 2013 werd hij aangesteld als voorzitter van EthiasCo, een nieuwe coöperatieve vennootschap die de bedoeling heeft het kapitaal van Ethias te versterken.

Bron: Wikipedia
Foto: Belga image